शब्द शब्द

शब्द- मानवाला पशु प्राण्यांहून वेगळी/ जास्त दिलेली देवाची देणगीच म्हणा ना. लहान मुलं ऐकून- ऐकून भाषा शिकतात. शब्दाचा संदर्भ लावून ते काही शब्दांचे  अर्थ लावतात. लहान मुलांशी तुम्ही जितक्या भाषा बोलाल, मुलं तितक्या भाषा शिकतात. प्रत्येक भाषेतील शब्द, व्याकरण हे निराळं असतं. आपल्या मनातील एकाच भावाला विविध भाषा त्यांचा शब्दात व्यक्त करण्याची मुभा देतात. शब्दांचं मूळ काम तर भाव व्यक्त करणे. पण शब्द कुठल्या परिस्थितीत  बोलला जातोय त्याप्रमाणे त्याचा अर्थ बदलतो. तो कुठल्या प्रकारे बोलला जातोय त्यानेही अर्थ ठरतो. शब्दांना थोडा "emotional  drama" जोडला तर खोटं सुद्धा खरं वाटतं. "Body language " या संकल्पनेला यामुळेच महत्त्व आहे. सतत गोडं बोलणारी माणसं प्रथमदर्शनी लोकांना आवडतातच. एखादं काम करायचं नसेल तर ते गोड बोलून काम टाळणं ही कामचुकार माणसाची तर एक कलाच आहे.

"काळजी घे", " मी तुला मदत करेन" या नुसत्या शब्दांना काही अर्थच नाही.काळजी असल्याप्रमाणे वागणूक आणि वेळेगरजेला मदत हे जर वागण्यातून दिसून आलं तर काही त्या शब्दांना अर्थ आहे.

वपु म्हणाले होते , "काही काही शब्द, वाक्यं, विधानं फार भयंकर असतात. ती मोघम असतात, पण गैरसमज पसरवण्याची त्या मोघम वाक्यांची ताकद, साथीचा रोग पसरवणाऱ्या जंतूंपेक्षा अफाट असते." काही शब्द , विधानं, प्रश्न अगदी सहजपणे विचारले जातात. पण त्यामागचा हेतू सरळ असतोच असं नाही.  आपलं मत समोरच्या माणसाच्या गळी उतरवण्यासाठी भावनेला हात घालून कारणं सांगितली जातात. उदा. तुम्ही तुमच्या मुलासाठी खर्च न करून कसं नुकसान करताय अशी भावनिक सबब देणं. एखादं विधान परत परत विशेषतः भावनिक रित्या बोलल्या गेल्याने लोकं त्याच्या बळी पडतात.

"मी माझा शब्द ठेवेन" असं काही लोकं म्हणतात. याचा अर्थ जे मी बोलेन , मी तसाच वागेन. असं बोलूनही सगळे आपला शब्द पाळतात असं नाही. असं झालं तर, आपला त्या माणसावरचा विश्वास उठतो.  शब्द पाळणाऱ्या माणसाच्या शब्दावर विश्वास ठेवला जातो , आणि शब्द न पाळणाऱ्या माणसाची कोणीच किंमत करत नाही. त्यामुळे जसं माणसाची किंमत शब्दावरून ठरते तसंच शब्दाची किंमत माणसावरून ठरते.

"हा खेळ सावल्यांचा" या मराठी चित्रपटातील रात्रीस खेळ चाले या गाण्याच्या दोन ओळी( काही शब्द बदलून) लिहून मी "शब्दावरील" माझे शब्द संपवते..

जे सत्य भासते ते असती नितांत भास
हसतात शब्दाला हा दोष आंधळ्यांच्या

असाच खेळ चाले हा खेळ शब्दांचा
संपेल न कधीही हा खेळ शब्दांचा

-धनश्री

Of Conspicuous Consumption

" What plans for the long weekend?" A friend asked
"Nothing much, the usual -housework, rest and hopefully some reading too  ", I remarked
"Oh that's it, not going anywhere" she said
"No, not really", I said

Conversations like these are common these days.If you are in the age group of 25-35, you definitely have some friends who at some point of time have asked you this. Nowadays, it has become almost like a crime to not go out during the weekends. If you don't do it, it's almost like abnormal. I also remember a friend asking me given that both of us work and earn, how come we don't go abroad every year? Hotelling , weekend getaways ,regular  mall shopping, and holidays abroad seems like a norm to today's young working populace.

I was definitely not brought up in such a upbringing. For me, weekends meant change of work. My definition of relaxation till date is change of work and adequate sleep. Yet I feel the definition of change, enjoyment has undergone a great transformation in last 5-8 years. I was looking to understand what caused this.
 Then I came across a term called as "conspicuous consumption". Conspicuous consumption was a term coined by the economist and sociologist Thorstein Veblen. Conspicuous consumption is the spending of money on acquiring goods and services so as to display economic power/ wealth/ status. Basically it is the kind of consumption used to signal status to others. With the advent of social media, signalling status to others is possible at the click of a button. No longer do you need to buy expensive goods to signal status. Experiences shared on social media can signal status too.

In his book "the theory of leisure class" , Veblen  summed it up aptly .. "The serviceability of consumption as a means of repute... is at its best in those portions of the community where the human contact of the individual is widest and the mobility of the population is greatest...In the struggle to outdo one another the city population push their normal standard of conspicuous consumption to a higher point, with the result that a relatively greater expenditure in this direction is required to indicate a given degree of pecuniary decency in the city "

I think this is what explains why everyone suddenly wants to look cool on Facebook. It is just status signalling in a medium where virtual human contact is maximum.Whether that is really status, or what is status is debatable. But probably status signalling by sharing cool things on facebook is super easy. And most of us being cognitive misers, chose the easy path!

( more on Veblen in next part)
- Dhanashree

The Secret Santa in our lives

 Festive season is on. We see Christmas decorations everywhere. Malls, stores seem to have a santa who gives away chocolates, small gifts to kids. We had celebrations in office too. "Secret Santa" celebrations took place. Secret Santa is basically like a gift exchange game. In Secret Santa, there is a parent (santa) and the child. The parent and the child pair are decided through random chit-picking. The rule is that Santa should gift the child. The game is so planned that each one of the participant gets a gift from his santa.

We had a pretty large group in office, so every Santa participant might not have personally known his child beforehand. When the gifts were exchanged we realised that, not everyone had got the gift that he wanted. Sometimes the santa had made great effort in finding out who the child was and gifting him what might fit his taste. In some cases, the Santa just gave what came in his mind without giving much thought to what his child liked. Yet at the end of the game, I could sense everyone was happy playing the game and getting their gifts, which may or may not match their choice.

Why not apply this approach to daily life - let's assume a secret Santa is out to give us gifts. All the situations that we face are some sort of a gift. We can't control the gifts we get but we can control what we do with those gifts. Do we feel unhappy that we didn't get what we wanted or think what best use we can make of the gift? Or do we feel too happy about the gift itself and don't put it to optimal use? (due to complacency of getting what we wanted )

In my opinion, there are situations and there are people who make the best of the situations. If we think a secret santa is out there to give us a gift , and we accept that gift and make the most of it, life would be much more happier.

I take this learning from Christmas and end my note by wishing everyone a merry xmas and a happy holiday season!

-Dhanashree

The " Pooja's" in today's generation

Back then when I grew up, it was a fact that almost everyone had a friend named Pooja or Neha. This is to just highlight the fact that these names were pretty common. Some kids were named as per famous personalities back then. So the name Sachin caught on due to Sachin Tendulkar, the name Aishwarya caught on due to Aishwarya Rai.
Now I see an interesting trend. I noticed this while looking at my daughter's nursery admission list. Call it the side effect of my education/profession , I subconsciously tend to look for patterns in data. So I noticed the following patterns:
- An abundance of short names.
-Lot of names starting with A. Ayan, Aryan, Ayaan, Aahan. There were 3 Ayaans in a list of 30.
- Abundance of consecutive similar alphabets in spellings. Seeya, Ayaan, Smeeya, Ruhee etc.Numerology effect, maybe?

Another thing that I noticed in this list is the pattern in father's name. Apart from Santosh, no other name repeated. So it seems there was a relatively more variety of names in previous generation. Whereas in my daughter's class, I found 3 Ayaan's, 2 Atharva's, 2 Ahana's  and similar names like Isha and Ishan.

These observations are based on a total list of 60 names, 30 names in each list. So the sample size is too small to conclude anything.

I am just pondering over one thing, is the current generation more carried away by majority thought, thanks to social media? So you come to know someone had named his kid something and when you hear more people naming same , you follow suit?
We have named our kid Swara and since then come across many Swara's. There might be many more Swara's before my daughter was born, but I didn't know. Now I see the wave of the name Swara as well. Don't know what explains this!
Probably the current generation might not have one Pooja or Neha, it might be multiple like Ayan, Ishan, Vivaan, Myra..

-Dhanashree

The Pinkathon Learnings

The Pinkathon Learnings

I ran the Pinkathon 3 km race today. My office had done corporate registrations for this event. Pinkathon is India’s Biggest women run. The website of Pinkathon says “Pinkathon is more than a Marathon. It is the seed of change. It is the beginning of a movement carried forward by a growing community of empowered women across India, who share a belief that a healthy family, a healthy nation and a healthy world begins with empowered women.”
Why do people run these days? Why are marathons so popular? At the first glance, the purpose of marathons is to be fit and healthy. This is obviously true. But there is a deeper meaning than this.
I think running for any marathon is a process. To be able to run on the marathon day , you need to practice regularly beforehand. You can start with smaller runs and then gradually practice and go for longer runs in the future. There is only one winner , but yet everybody practices in full zeal . What if we apply the same learning to our personal and professional life. There are a lot of goals which seem insurmountable at the start, but once you practice and persist things start getting better. Just like a marathon practice requires showing up daily to practice, a lot of professional goals require daily effort. You may not always succeed, just like you don’t win all the marathons. But every step of practice takes you closer to the goal. A marathon thus teaches endurance and persistence. As Harsha Bhogle has said “In sport , you win some , you lose some”. But losing doesn’t mean you give up. Sport teaches us not to give up. It teaches us to continue to be our best and enjoy the game more than the result.
In this Pinkaton, there was interesting thing. They had asked us to pin up the BIB with this message behind “ I have left my ……… behind” . While I was in the marathon , I noticed what the participants had written in the blank. Some of them are as follows:
Worries ( So this reads as “I have left my worries behind”)
Fear of failing/ Fears
Self distrust/Self doubt
Weakness and negativity
Mental block
Anger
The disappointments
Obstacles
Oversensitivity
Procrastination
Emotions
Stress
Negative people
Excuses
Low confidence
Negative thoughts
Procrastination
Irresponsibility
Inhibitions

Look at the above list. Isn’t it wonderful. What if we are really able to leave all these things behind? Wouldn’t we be more successful in life? If you look at it, marathon , makes us live in the moment. Just the fact you are “running” in the moment, makes us forget all these things. When running becomes a habit, focusing on the moment becomes a habit. Living in the present is very important to be successful. More precisely, as Harsha Bhogle says in his book The Winning Way 2.0 “ Buddhist monks frequently talk about living in the present and ridding the mind of the baggage of the past and the anxiety of the future.” This , I think, is one of the important factors of good performance.

My friend Priyanka had suggested that I should participate in this Pinkathon as it would be a good motivating start for running. I was initially scared as I had not practiced running. Then office opened corporate registrations and I found out that even 3 km run was an option. Hence, I decided to register for this small run. While I was running (and walking also for a lot of time), I realized that even running 3 kms at a stretch was difficult for me. I have lots to do even before I can easily run even a small race like 3 km. I hope this marathon serves as a reminder to me to continue to run. And I hope that all the good qualities that any marathon requires, also get reflected in my personal and professional life. Probably any organization which encourages employees to run also has this in mind, which I believe is an amazing employee and team motivation initiative.

I would like to conclude this with a short poetry. I had written this to summarize what I had learnt from the book “The Winning Way 2.0”. I think this marathon has taught me something similar. I may not be a good runner, but I can practice and become a best runner to my fullest potential.

“In any game, sometimes failures happen
Let them not dampen spirits, do not get shaken
For all you know, winning is not about not failing
It is also about failing and getting up fast
Winning is a journey to be your best
It's a quest for excellence and not a comparison with the rest
The winning way is a journey , it's a test
You always win it when you are better than your best”

-Dhanashree

Jab Chiku met Anushka

A poem dedicated to Virat Kohli and Anushka Sharma's wedding ..

It all started with a shampoo
Much more than washing your hair, it can do

Chiku and Anushka met on a shampoo ad set
"Dil Dhadakne Do" their hearts said

In sports , "You win some, You lose some", it is said
For Chiku's loss, Anushka was blamed instead

"Jab tak hain jaan, she will support me", Chiku said
Silenced his critics, moved with his life ahead

"Band Baaja Baarat" left for Italy
Chiku and Anushka got married happily

"Chiku ho Gaya uska ", cried many hearts
"Rab ne bana di Jodi" thus a new relationship starts

Here's wishing Virushka happy times ahead

#virushka  #VirushkaKiShadi
#VirushkaWEDDING
*- Chiku is nickname for Virat Kohli

- Dhanashree

आज पु .ल असते तर..

पु. ल . देशपांडे हे प्रत्येक मराठी माणसाचे लाडके. आज पु. ल  असते तर काय बोलले असते हा प्रश्न सतत पडतो. मी माझ्या मुलीसाठी नर्सरी शाळा शोधताना अनेक मजेशीर अनुभव आले. ते अनुभव मी पुलंच्या शब्दात मांडले आहेत.
संदर्भ : पुलंचा "नवीन घर मालकांचा उत्साह". त्याची  ही लिंक आहे:  https://www.youtube.com/watch?v=dAEe3WtwgPE

आज पुलं असते तर मुलांच्या नर्सरी प्रवेशाबद्दलचे अनुभव  ते कसे बोलले असते? वाचा पुढे

सोयी हा तर शाळेतल्या  लोकांचा माहिती देतानाचा उच्छाद असतो. सोयी, काय सोयी केल्या आहेत?. Visiting faculty, extracurricular activities, field trips, creative development , learning cum creativity, creativity cum fun,माती कम दगड , एक ना  दोन. शाळेला A.C.  किती आहेत आणि वीज गेल्यावर generator कसा चालू होतो आणि मुलांना घाम कसा येत नाही याचंच कौतुक. एका उत्साही शाळेच्या  मुख्याध्यापकाने तर आपण मुलांना सगळी कामं कशी करायला शिकवतो  म्हणून  झाडू मारायला शिकवतो असंही सांगितलं होतं . झाडू कोणाला मारायला शिकवतो हेच फक्त सांगितलं नव्हतं . मी जरा भांबावलोच.

 All- round development , Visiting faculty, extracurricular activities, field trips, creative development यापैकी काहीही न बोलता शाळा दाखवणारा जर कुणाला भेटला असेल तर मला सांगा. मी टिळक किव्वा लकडी पुलाच्या मध्यावर त्याचा जाहीर मुका घ्यायला तयार आहे. आणि मालकीण असली तर... तर काही नाही हिच्याकडून ओटी भरून घेईन..

मुलीच्या शाळेचं बघताना मी अशा लोकांच्यात नेमका अडकतो. नुसतं एखाद्याने सगळ्या सोयींसकट शाळा दाखवली तरी  चालेल. पण दाखवताना आणि सांगताना नुसती परीक्षा घेत असतात. मला एका शिक्षकाने विचारले " तुमच्याकडे  तुमच्या मुलीच्या  प्रोजेक्ट साठी  वेळ द्यायला असेल ना?" मी हा प्रश्न टाळण्यासाठी "वेळ असेल का ते वेळ आल्यावर बघू  " असं सांगितलं . पण नाही इथवर ते थांबत नाही, लाखभर फी घेऊन लाखभर प्रश्न विचारायचा पगार मिळत असावा त्यांना. "अहो तुमच्या मुलीच्या भवितव्याचा प्रश्न आहे".... मी म्हणालो " मुलीचं भवितव्य माहित नाही, पण हे सगळं बघून मला माझ्या भवितव्याबद्दलचे प्रश्न पडले आहेत. आपण नक्की काय करतोय, ऑफिस मध्ये प्रोजेक्टचे काम करून पैसे कमावतोय, तीच भरपूर रक्कम शाळेसाठी मोजतोय आणि मग त्यांचे प्रोजेक्टही आपणच करतोय.. ?"

-धनश्री 

Whose choice is it anyways?

“ I let my kids do whatever they want, its their choice” is the in thing in parenting these days. I would say not only in parenting it’s the rule that new age relations claim to follow, letting people live by their choices. But think for a while , do all the people that claim to let others live by their choices really do so? What if they influence others in a way that causes them to behave as per their wishes?

What if you get so influenced by others thoughts indirectly that you start to behave as he /she wants without even realizing it? What if instead of telling you to do something directly , indirectly lot of messages by a group of people suggest the same thing. Your subconscious mind gets affected and you might end up doing as per your thoughts which are influenced by others.

So lets say a wife wants to persuade her husband to take her on a trip. The husband doesn’t want to go as he has some health issues. How will she convince him and get what she wants? The old – fashioned way is telling directly. But the wife senses that will not work . So then the indirect influence starts. So she can do the following things
• Refer to a past trip and convince him how it helped him. Mostly the benefits would be woven in a story that is an exaggerated version of the truth
• Refer to some friends examples and say how trips help them make the relationship stronger
• Invite some friends over and discuss on the same topic

Now if you notice above , none of the reasons are wrong. In the situation that the husband’s health is not good , this trip might not be entirely advisable.. Also note that the benefits of the trip are being repeated using different channels. Daniel Kahneman has said “A reliable way to make people believe in falsehoods is frequent repetition, because familiarity is not easily distinguished from truth.”

I am currently reading the book “The power of your subconscious mind” by Joseph Murphy. The book talks about how our subconscious mind affects what happens to us. One of the quotes from the book is as follows ..”If you look back, you can easily recall how parents, friends, relatives , teachers and associates contributed in a campaign of negative suggestions. Study the things said to you , closely examine their underlying meaning and you will discover that many of them were nothing more than a form of propaganda. Its concealed purpose was – and is – to control you by instilling fear in you. This heterosuggestion process goes on in every home , office , factory and club. You will find that many of the suggestions people make , whether they know it or not are aimed at making you think, , feel and act as they want you to , in ways that are to their advantage, even if they are destructive to you”

Hence let us be aware of our thoughts, our choices, and let us ask ourselves repeatedly “Whose choice is it anyways?” This is not to suggest that what we hear is always propaganda , but to suggest that it is worth questioning “Is what we hear some sort of propaganda?”

-Dhanashree

झटपट स्वयंपाक - गुळाचे पोळे

मी माहेरची सारस्वत आहे. सारस्वतांचे जेवण म्हणजे खोबऱ्याचे वाटण आणि जेवणाचे चोचले.वन-बोल मील हा प्रकार तर नसतोच. चपाती भाजी भात आमटी आणि सोलकडी/ताकाची कडी. अगदी संध्याकाळी भरपूर खाल्लेलं असेल तरी भात जेवल्याशिवाय झोपायचं नाही. आता काळानुसार काही पद्धती बदलायला लागल्या आहेत. आणि घरा-घरानुसार तर पद्धती बदलतात. 

ही सगळी प्रस्तावना देण्यामागचं कारण असं कि सारस्वत पद्धतीचं जेवण मला जरा वेळखाऊ असतं . त्यामुळे माझ्या आईने जेव्हा मला एक सोपी रेसिपी दिली तेव्हा मला अगदी मस्त वाटलं. ही रेसिपी आहे गुळाच्या पोळ्यांची. पोळे म्हणजे आपण धिरडी म्हणतो तसंच . माझी आई म्हणते शाळेतून आल्यावर जेव्हा त्यांना भूक लागायची तेव्हा आजी तिला हे पोळे करून द्यायची. तर यांची कृती याप्रमाणे. -

जितकं कणिक घ्याल तितकंच गुळ घ्या. गुळाचा पाक आधी करून घ्या. पाक करताना थोडंसं पाणी घाला. पाक थंड होईपर्यंत एका भांड्यात कणिक काढून घ्या. त्यात चवीपुरतं मीठ घाला. पाक करून झाल्यावर थंड होऊन द्या. थंड झाल्यावर कणकेत घाला. मस्त एकत्र करा, पाणी कमी जास्त करा आपल्या सोयीप्रमाणे . या पिठाची consistency साधारण आपल्या डोश्यांचा पिठाप्रमाणे असावी. पीठ तयार झाल्यावर नॉन- स्टिक पॅन वर थोडंसं तूप लावून डोश्याप्रमाणे हे पोळे काढा.

हे पोळे संध्याकाळच्या खाण्यासाठी मस्त आहेत. कधी ऑफिसमधून आल्यावर काही करायला वेळ नसेल तर हे अगदी पटकन होतात. फक्त दोन प्रमुख घटक पदार्थ - कणिक आणि गुळ.

-धनश्री 

The Winning Way 2.0 - Book Review

What exactly is winning? How do you cultivate the right mindset so that you turn out to be a champion, not merely a winner? How do you explore your potential to the fullest? If these are the questions that come to your mind, The Winning Way 2.0 by Harsha Bhogle and Anita Bhogle is a must read. The Winning Way is the name of the workshop conducted by Harsha and Anita that takes lessons from sport and applies them to organizations. The book is a written version of the same thing with this newer version 2.0 capturing more contemporary topics and stories.

The book starts with capturing the traits and the essence of winning teams. It talks about self-belief and hope as an essential ingredient for winning. It talks about the importance of consistent practice, something very similar that Malcolm Gladwell talks about in Outliers “ The 10,000 hour rule” . The book quotes an example of Dravid, who set slightly higher and challenging performance goals. Even if you may not achieve all of them , you are likely to do much better than when you set small and easily achievable goals. One of the most important parts of this book is “ The Winning Triangle -Ability, Attitude and Passion” . Ability can take you upto a certain level , but it is the attitude that matters after that. And this combined with extraordinary passion will ensure that you have a hunger , a hunger to learn , a hunger for winning constantly. But this drives us to the question , is winning that important? What if you don’t win ? What exactly is winning? Quoting from the book “ .. the overall concept of winning that it is a byproduct of the pursuit of excellence remains constant. Winning is a journey to explore your potential to the fullest , to discover how good you can be..” The book discusses the importance of having the right mindset, self- belief and calmness for winning.

The style of the book is narrative and replete with examples from the world of sport and business. As you read the book, you will also be able to relate with examples from you personal and professional life. You might be better able to analyze why you failed or succeeded at whatever you did. The book is very logically organized into chapters which can be re- read depending on the situation you are in. So if you have not done really well( for whatever reasons), you can open the chapter on “ Learning while Losing” and it will throw up some very interesting insights.

To talk about books in a similar genre to this, I find "Grit" by Angela Duckworth and "Outliers" by Malcolm Gladwell in similar league. These books talk about grit, passion , practice as essential to success. They are replete with examples too , but I feel they are too detailed to address core concepts of winning. Sometimes the examples are very specific that you may not be able to relate. Also outliers discusses the external factors and the timing of success to a large extent to analyse successful people . Whereas the Winning Way 2.0 focuses on making the most of your current situation and measures success as the maximisation of one's own potential. It scores above by having very practical, relevant examples. It not only talks about winning but also about dealing with losses, dealing with change and also about the influence of external factors on winning. I have read Harsha's previous books " Out of the Box" and the first version of "The Winning Way" but this is best book of all.

For some, this book might be a motivational book, it is to me as well. But most importantly, it is a practical book. It has learnings and insights that can be applied by everybody depending on the context. It is not just “gyaan”. I read some chapters twice and I feel that every time you read it, you can relate and draw newer insights. Hence " The Winning Way 2.0 " will be in my bookshelf forever.

A small poem on the book Winning Way...

Dear Mom,I want to win everyday ,
Dear Mom, please show me the Winning Way

You do not win only in the end,You win or lose everyday
With hope, self-belief and great work- ethic, everything is possible I say
Practice makes a man perfect , practice everyday
Practice makes you better , winning is not a child's play

Ability you have, it can be improved
Marry it with attitude, results will be proved
Let passion be the fuel in every single game
Champion you will emerge and receive lot of acclaim

In any game, sometimes failures happen
Let them not dampen spirits, do not get shaken
For all you know, winning is not about not failing
It is also about failing and getting up fast

Winning is a journey to be your best
It's a quest for excellence and not a comparison with the rest
The winning way is a journey , it's a test
You always win it when you are better than your best

-Dhanashree

Of Hope, Right Mindsets and Winning

I recently finished reading the book "The Winning Way 2.0" by Anita Bhogle and Harsha Bhogle. One of the things they talk about in the book is hope as an essential ingredient of winning. It says that "One of the strongest weapon a team has on the field is hope. Till such time as hope is alive, they believe that they can win. Once hope dies, the end is swift".How true is this!

How many times you felt a task was insurmountable but somewhere your heart said you could do it, and you actually did it. Imagine the reverse. A seemingly simple task but due to some reason you didn't get result initially and lost hope. More likely than not , you might have not succeeded in that task.

In my personal experience, I didn't succeed in CAT ( MBA entrance) in my first attempt. But I continued to prepare with full zeal and finally in my future attempts made it to IIM Bangalore. In this journey , I had my own self-belief plus an amazing group of teachers , family and friends who made me believe it was possible.

Now imagine the reverse, what if someone tries to kill your hope? Is it possible? In my opinion, success has many enemies. So if you are on a winning streak, one of ways to get you down, is to play with your psyche, "mind-games" you may call it as well. "Mind-Games" are a powerful tool to manipulate a person and get what is desired from him. So lets say you are doing very well professionally, one "mind-game" that can be played is reminding you how you have failed to contribute to the family. You might be contributing as well, but since this can't be quantified its very easy to pin-point on this topic. The main thing with mind-games is that they try to affect you emotionally , so once your opponent realizes that your psyche gets controlled by what he/she says, you are the target for manipulation.

I remember in my student phase, sometimes friends would remark that there is no use studying, paper is anyways tough. Now since I come from a family of teachers , my family always told me to focus on work and get unaffected by what others say. Now when I remember this , I find this remaining "unaffected " as a very important thing. I can also link it to the fact that "no use studying" might have also been a mind-game to divert my attention. Since the competitor can't directly tell you to stop studying/doing things, using indirect speech to do so acts as a powerful tool.

So hope and right mindset is a very important thing. There's one simple way to keep hope and mind within your control. Keep an eye on the goal and every single moment, focus on how you can achieve it. If you feel somewhere some event/person dampens your psyche or makes you feel worse, ignore them immediately. Because if you don't ignore. your goal gets ignored. We live in a "FOMO" world, where constantly there are enough avenues to give you the feeling of "Fear of Missing Out". The skill is to focus, to know the most important people and tasks and never lose hope. Our mind and our attention is the most powerful resource we have, hence we should be aware of who controls it and we should be controlling it predominantly.

Let me conclude by Edward Bernay's quote from Propoganda,

"The conscious and intelligent manipulation of the organized habits and opinions of the masses is an important element in democratic society. Those who manipulate this unseen mechanism of society constitute an invisible government which is the true ruling power of our country. ...We are governed, our minds are molded, our tastes formed, our ideas suggested, largely by men we have never heard of. ......... ...In almost every act of our daily lives, whether in the sphere of politics or business, in our social conduct or our ethical thinking, we are dominated by the relatively small number of persons...who understand the mental processes and social patterns of the masses. It is they who pull the wires which control the public mind.”

So let our heart and mind be the "government" controlling our actions.

-Dhanashree

चला स्वयंपाक करूया ...

घरात book असो वा नसो पण एक कूक हवा अशी सध्या बहुतांश घरांची परिस्थिती आहे. नोकरी आणि स्वयंपाक दोन्ही कसा जमणार म्हणून कूक तर हवाच , यात थोडंफार तथ्य आहेच. पण माझ्यासाठी कूक अपरिहार्य असणं ही संकल्पना बऱ्यापैकी नवीन आहे. माझी आई सकाळी ७:४५ वाजता घरातून निघायची. त्याआधी ती २५-३० चपात्या, अर्धा किलो भाजी ,भात अामटी करून निघायची.

आता मात्र आजूबाजूला बघितलं तर वेगळंच चित्र दिसतं. एक दिवस घरातील स्वयंपाकी नाही आली तर लोकांची अगदी तारांबळ उडते . एकदाचही जेवण त्यांना करणं अशक्य वाटू लागतं. पूर्ण दिवसाचा स्वयंपाक एकट्याने करणं कठीण असेल पण एकदाचा स्वयंपाक आता का जमेनासा झालाय? याचं एक कारण तरी आपली स्वयंपाकाबद्दलची मानसिकता. स्वयंपाक म्हणजे एक कंटाळवाणी वेळखाऊ गोष्ट आहे असा समज रूढ होतोय. त्यात "एवढं तू कमावतेस मग तू घरातला स्वयंपाक करत बसणार का?",असले बुरसटलेले विचार. स्वयंपाक करणं आणि कमावणं याचा परस्पर विरोधी समंध आहे असा सामाजिक दृष्टिकोन. आपल्या घरचा स्वयंपाक आपण करणं अगदी " down - market " , " non-glamorous" असा समज धृढ होऊ लागलाय.

या उलट आपण स्वयंपाक करणं याचा एक " stress- buster " म्हणून विचार करायला हवा. मला तरी स्वयंपाक करणं हा मस्त change वाटतो. ऑफिसचं काम दिवसभर असतंच , स्वयंपाक हा वेगळा creative change आहे. साग्र -संगीत स्वयंपाक कठीण आहे. पण सुरुवात करायला दिवसातून एकदा एक सोपा पदार्थ करायला घ्यायला हरकत नाही. तुम्ही म्हणाल घरी माझ्या संपूर्ण दिवसाचा स्वयंपाकी आहे, तर मला काय गरज? आपल्याला स्वयंपाक करायला आला तर आपल्याला एक वेगळा आत्मविश्वास येतो. गरज पडली तर आपल्याला आपण हवं तसं आपल्या चवीप्रमाणे करून घेऊ शकतो.आपल्या घरच्या खाद्य संस्कृतीचा वारसा आपण असाच पुढे नेऊ शकतो.

घरी स्वयंपाक करणं याचे अनेक फायदे आहेत. सुप्रसिद्ध फिटनेस तज्ज्ञ ऋजुता दिवेकर यांचं म्हणणं हेच आहे,आपलं पिढीजात आणि ऋतूप्रमाणे घरचं जेवण हे आरोग्यासाठी आवश्यक आहेत.

माझं हे पोस्ट वाचणाऱ्यांमध्ये अनेक सुग्रणी असतील ज्या अगदी नित्यनेमाने उत्तम स्वयंपाक करत असतील. त्यांच्यासाठी हे पोस्ट नाही आहे. माझ्या आयुष्यात मी माझ्या घरातल्या अशाच सुग्रणींकडुन शिकलेय. त्याबद्दल मी त्यांची आभारी आहे. मला हे पोस्ट यासाठी लिहावंसं वाटलं कारण कुठेतरी मला असं वाटतंय की स्वयंपाक करणं ही शिकलेल्या लोकांनी न करण्याची गोष्ट असा समज होत चाललाय . यात काहीच तथ्य नाही. आरोग्य राखायचं असेल तर घरच्या स्वयंपाकाला पर्याय नाही- तुम्ही करा नाहीतर स्वयंपाक्यांकडून करून घ्या. पण वेळे-गरजेला आपल्याला करायला यायला हवाच.

मी सध्या फेसबुक वरती " अंगत -पंगत " नावाच्या ग्रुपची सदस्य आहे. त्या ग्रुपमधील सदस्य छान-छान रेसिपीस share करतात. बघून शिकण्यासारखं असतं . आज मी ग्रुपवरच बघून "वरणफळं " केली. वरणफळं म्हणजे आमटी शिजताना त्यात शंकरपाळीच्या आकाराची कणिक टाकायची.मुलांना द्यायला  अगदी मस्त.  चपाती आणि डाळ  दोन्ही खाल्लं जातं , एका डिशमध्ये.

.- धनश्री

Of flight delays and Bollywood songs

Flight and delays have become synonymous. Anybody who travels regularly can vouch for this fact irrespective of the airline he travels with. So what can you say when your flight is delayed?Let's remember the great Shammi Kapoor and sing " Aaja Aaja main hoon passenger Tera.." Presenting to you the twisted version of the song aaja aaja main hoon pyaar tera from the movie Teesri Manzil. For best effect listen to the song and read this lyrics . So here you go- what will you sing to the flight when it gets delayed

आजा आजा मैं हूँ passenger तेरा, अल्लाह अल्लाह delay तेरा ओ
ओ आजा, आह आह आजा , आ ए ए आजा
 आह आह आजा , आ ए ए आजा
 आह आह आजा , आ ए ए आजा आह आह आ
आजा आजा मैं हूँ passenger तेरा, अल्लाह अल्लाह delay तेरा ओ
ओ आजा, आह आह आजा , आ ए ए आजा
 आह आह आजा , आ ए ए आजा
 आह आह आजा , आ ए ए आजा आह आह आ

ओ तुमपे हजारों की आँखें , चाहिये हमको सहारा ओ
पलभर में आके बैठलू , बडा तन हैं  तुम्हारा
ओ आजा आजा , मैं हूँ passenger तेरा
अल्लाह अल्लाह ,delay तेरा ओ ओ आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा
 आह आह आजा, आ ए ए आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा, आह आह आ

हो मेरा ख्याल तुझे हैं, मैने कभी नही माना हो
सच्चा हैं time के झूठा, ये नही मुझे आजमाना हो
ओ आजा आजा , देखो passenger तेरा
अल्लाह अल्लाह , delay तेरा ओ ओ आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा
 आह आह आजा, आ ए ए आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा, आह आह आ

ओ रुकना था runway पे हमारे साथ छुडाके चली हो
ओ जी जरा यहा भी रुकीये , कहा बादलो में रुकी हो
ओ आजा आजा , मैं हूँ passenger तेरा
अल्लाह अल्लाह , delay तेरा ओ ओ आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा
 आह आह आजा, आ ए ए आजा
आह आह आजा, आ ए ए आजा, आह आह आ

Original song here - https://m.youtube.com/watch?v=x8ZrN_pizyQ

-Dhanashree

Gender equality

A short poetry on the occasion of international men's day today

Men-women equality, we talk about it daily
It all starts at home is the true story

Boys and girls should be treated equally
Who'all do the dishes? Should not be assumed already

Equality should not be forced, it should not be imposed
It should come from within not explicitly proposed

"Ladkiwale hain" should never put down anyone
Let's not forget wedding is the responsibility of two families and not the girl's alone
Mindsets should change, progress should be made
Forgetting this Ladka- Ladki division should be done rather than said

What's equality , it's not exactly a division of tasks
It's an goal towards Optimization , does not have many asks

Raising daughter's like son's or son's like daughter's
On this international men's day, let's strive for both and make this world better.

Wishing all men on my friends list a very happy international men's day.

-Dhanashree

Children's day

14th November they say is celebrated as children's day
Happy birthday Chacha Nehru, we remember your birthday

Why should we celebrate this day?
What's so special about children you may say

Have you seen those sparkling eyes
Full of curiosity, aiming for the skies
A star somewhere may be waiting to rise
Looking for your direction to reach the highs

Children are born full of innocence
Raising them well takes a lot of diligence

A child is not poor a child is not rich
A child is full of life that you can teach

It takes a village to raise a child its said
Thanking all my villagers , I wish everyone a very happy children's day!

-Dhanashree
.

I am.. my daughter's mum

Natasha Badhwar recently released her book 'My Daughter's Mum" , it's a collection of her essays written over the years. I am yet to read the book, though I have read some of her essays published in livemint. As a mother to a 2.5 year old daughter, I instantly connected to the title of the book. A short poetry on the same.

A cute little girl wakes up in the morning
"Where's my mum" she's confirming

My little one does this daily
I am.. my daughter's mum she reminded me already

"When you will be back?" Her little voice asks
" Soon my dear, after finishing all my tasks"

A bad or a good day at office doesn't matter
I am .. my daughter's mum and we chatter

"Where's my poha ? Make it fast"
My little boss at home has a lot of asks

She wants my nail paint, She wants my lipstick
Crying to get them, is her usual trick

Her big tight hug is all I need
I am.. and will always be..my daughter's mum indeed!

-Dhanashree

Poetry on demonetisation

Its been one year since demonetisation was announced by the Modi government. Writing a poem to commemorate the same.

Happy first birthday DeMo,
One year ago Namo said DeMo

Banks and ATMs saw huge lines
To return all the money hidden in the mines

Youngsters and senior citizens finished their chores
Waiting for the banks to open their doors

Going Cashless was an  easy choice
"Paytm Karo" said Vijay Sharma's voice

Money ultimately is just a piece of paper
It's value is decided by the decision maker

Namo, Namo why did you DeMo?
Going cashless , evading black money what was your motto?

Was demonetisation good, was it bad?
I don't know ,Was it a fad?

I end my poetry by remembering Pu La on his 98th Birthday
Maybe Modi says " jasa mi Tasa mi asa mi asa mi"

"  jasa mi Tasa mi asa mi asa mi "a quote by pu la Deshpande which means How I am,  I am like that only
Pu La- Pu La Deshpande was a famous Marathi Author whose birthday falls on 8th Nov too.

-Dhanashree
#Demonetisation #DeMo

Lipstick in my ..?

About 25 years ago, a little girl would search her moms purse for lipsticks. She would try to do it secretly , and no matter how much her mum told her not to take the lipstick, she would take it. One fine day her mum hid all the lipsticks in a secret place.

And today in 2017, the little girl's cute daughter does the same . She searches for her mum's lipsticks too!

The cycle of life repeats-- sometimes you are at the receiving end and sometimes at the giving end:)

P.S. : The little girl 25 yrs ago is now yours truly. She remembers her childhood through her daughter and thinks do times really change?Not sure on that, but roles change for sure.

- Dhanashree

"ज्यादा "मुलगी

" अगं बाई , मुलगी MBA आहे, ज्यादा असेल" समोरच्या काकू म्हणाल्या . मुलाच्या लग्नासाठी स्थळं बघत होत्या.अशा काकू तुम्हाला जागोजागी दिसतील. जास्त शिकलेली मुलगी म्हणजे ज्यादा असं समज असणारे भरपूर लोक आहेत. मी स्वतः MBA आहे आणि माझ्याबद्दलही काही लोकांचे समज असेच असतील. लोकांचं काय , काही बोलतात. म्हणजे मुलगी माहेरी खूपदा आली तर बोलतील, सासरी त्रास देतात म्हणून येतेय. माहेरी आली नाही तर म्हणतील, माहेरी पाठवत नाही . फक्त अशा बोलण्यामुळे समाजात काही संकल्पना , ढाचे तय्यार होतात.आणि ते ढाचे सोडून काही दुसरी बाजू आहे असं मला सांगावंसं वाटतं. मुळात कोणी  " ज्यादा - शहाणपणा" दाखवायला त्याला अमुक एक शिक्षण घ्यावं लागतं असं मला वाटत नाही. खरं सांगायचं तर, शिक्षण घेताना माझ्यापेक्षा इतकी हुशार लोकं भेटली, की आपण तर काय मोठं करतोय, आपण त्यातले एकच असं वाटायचं. आणि जो असे कष्ट घेऊन काही मिळवतो, त्याचे पाय जमिनीवरच असतात.

ज्यादापणा हा मूळचा गुणच असतो काही लोकात. शिक्षणाने तो बळावत असेल कदाचित. पण ज्यादा असायला शिक्षण वगैरे काही लागत नाही. ज्यांना कमी कष्ट करून काही गोष्टी मिळतात, काही फुकटचं कमी त्रासात मिळतं असे लोक अर्ध्या हळकुंडाने पिवळे होतात. अपेक्षेपेक्षा जास्त मिळालं की मनुष्य उडतो. मग तो ज्यादा होतो.

शेवटी फुकटचं मिळालेलं  किती दिवस टिकणार? त्यामुळे त्या बळावर तर उडू नये.जास्त वरती उडलं तर पडण्याची शक्यता जास्त. त्यामुळे पाय नेहेमी जमिनीवरच असावेत.जो खरा मेहनती असतो तो नेहेमीच साधा राहतो. कष्ट न करता जेव्हा काही जास्त मिळतं , तेव्हा मात्र मनुष्य ज्यादा होतो. कारण ती मिळवणूक ही त्याच्यासाठी "ज्यादा " असते, त्याच्या कल्पनाशक्तीच्या आणि कर्तृत्वाच्या बाहेरची....
- धनश्री

"Straight " talk

A short poetry on sugarcoated talk versus straightforward talk

I have a mouth that speaks
Straight words without any tweaks

Everything I say is not to sell
Speaking straight is better than email

Sugarcoating sentences is certainly not my thing
"Direct speech " over "indirect speech" defines my being

Everything I say is not meant for the likes
My only hope is that the intent of the talk strikes

I can easily say no and refuse a task
Instead of perpetually postponing and getting many asks

Negative to positive is not my style
Speaking straight has taken me miles

- Dhanashree

नवरा बायको हे नातं

नवरा बायको हे नातं तरी काय असतं

वेळ सरता-सरता ते बदलत असतं

लग्न होताच सगळं अगदी मस्त असतं
नवरा बायको नसून ते प्रियकर - प्रेयसीच नातं असतं

समजूतदारपणा दोघांनीही दाखवायचा असतो
एक चुकला तर दुसर्याने सावरून घ्यायचे असते

नवरा बायको म्हणजे तू आणि मी नसतात
एका संसाराची ती दोन चाकं असतात

संसाराची गाडी प्रेमाने चालते
पैसे कमी जास्त झाल्याने फरक पडत नसते

कठीण प्रसंगी एक-मेकांची साथ द्यायची असते
"We are a team" म्हटल्याने सगळे शक्य होते

आपले प्रश्न आपणच सोडवायचे असतात
लोकांचे फुकटचे सल्ले घ्यायचे नसतात

सुखी संसार लोकांना बघवत नसतात
गैरसमज घडवण्याचे त्यांचे प्रयत्न असतात

नवरा बायको यांचा संवाद सतत चालू राहावा
समाज, गैरसमज यांचा हाच तोडगा असावा

संसारात थोडीशी compromise करावी
"चूक भूल द्यावी
चूक भूल घ्यावी
सात जन्म राजा राणी
परी साथ व्हावी"

- धनश्री

खाऊ, कापी आणि आठवणी

"सारस्वत लोकं खाण्यासाठी जगतात" खूप वर्षांपूर्वी एका समारंभात ऐकलं होतं. मी माहेरची सारस्वत आहे आणि माझ्याबाबतीत तरी हे वाक्य १००% खरं आहे. मला खाण्याची प्रचंड आवड आहे, त्यात सर्वात आवडता स्वयंपाक म्हणजे अस्सल सारस्वती पद्धतीचा स्वयंपाक. अर्थात मला ब्राह्मणी पदार्थ सुद्धा आवडतात, करायला आणि खायला सुद्धा. खाण्याची आवड, याचा अर्थ वेगवेगळ्या पद्धतीचं खाणं असा नव्हे. याचा अर्थ म्हणजे माझ्यासाठीतरी चविष्ट खाणं असा आहे. मीटिंग होती म्हणून खायचं विसरले असं माझ्याकडून होणारच नाही. उलट मीटिंग लांबेल या भीतीनेच मी आधीच खाऊन घेते.

अगदी लहानपणापासून आई, आत्या, आजीकडून खाण्याचे मस्त लाड पुरवले गेले.चपाती भाजी भात आमटी कडी तर असायचीच त्याशिवाय कधीतरी जे तोंडी लावण्यासाठी अन्य प्रकार केले जायचे त्यातला एक प्रकार म्हणजे कापी. माझी आत्या अगदी उत्कृष्ट कापी बनवते, दर आठवड्याला ती आमच्यासाठी बनवायची. आमच्याकडे जास्तीकरून बटाट्याचे कापी व्हायचे , पण वांग्याचे , केळ्याचे , सुरणाचे सुद्धा काप केले जातात.

कापी हा प्रकार माझ्या अतिशय आवडीचा. बटाटे उभे चिरून, धुऊन मीठ लावून ठेवायचे. थोड्या वेळाने लाल तिखट लावून घ्यायचं. आणि मग ते काप तांदळाच्या पिठात भिजवून पॅनवर shallow fry करायचे. बटाटे शिजले की मस्त कापी तय्यार.माझ्या लेकीलासुद्धा कापी खूप आवडतात. आज तिच्यासाठी वरण भात आणि कापी केल्या. तिने " मस्त झालंय" असं सांगितलं. लेकींकडून प्रेमाने कौतुकाची थाप मिळाली. अगदी मस्त वाटतंय.
- धनश्री 

ढोबळ आत्मविश्वास

२००० साली झालेल्या मिस वर्ल्ड स्पर्धेत प्रियांका चोप्रा त्यावर्षीची मिस वर्ल्ड ठरली. मिस वर्ल्ड या स्पर्धेत तिला जो प्रश्न विचारला गेला होता त्याचं खरंतर तिने चुकीचं उत्तर दिलं होतं. असा प्रश्न विचारण्यात आला होता "तुम्हाला सर्वात आवडणारी हयात स्त्री कोण?" त्यावर तिचं उत्तर होतं मदर तेरेसा.तिने ते उत्तर अतिशय आत्मविश्वासाने दिलं म्हणून तिला मिस वर्ल्ड ठरवण्यात आलं.यावरून काय बोध घ्यावा हेच मला कळत नव्हतं. ही स्पर्धा झाली तेव्हा खरंतर मी शाळेत होते. तेव्हाही वाटायचं आणि आत्ताही वाटतं नुसता आत्मविश्वास आहे म्हणून चुकीचं उत्तर बक्षिशास पात्र ठरतं का? अशा उत्तरांना बक्षीस दिल्याने आपण जनतेला काय सांगतो - नुसता आत्मविश्वास महत्वाचा , माहिती चुकीची असली तरी चालेल?सामाजिक जीवनात अनेक लोक भेटतात जे काही न करतासुद्धा आपण किती केलं हे आत्मविश्वासाने सांगू शकतात. ती एक वेगळी कलाच आहे. माझ्या शैक्षणिक जीवनातला एक अनुभव सांगते- मी IIM बंगलोर मधून MBA केलं. तिथे मात्र एक जाणवलं - तिकडच्या प्रोफेसर्स समोर तुम्ही काही तयारी/ अभ्यास न करता काहीही मोठमोठ्या गप्पा मारल्या तर तुम्ही तिकडच्या तिकडे पकडले जाता.त्या प्रोफेसर्सना सर्वसाधारण सगळ्याच विषयांची माहिती असते.

आत्मविश्वासाला बुद्धीची किव्वा कर्तृत्वाची साथ हवीच, नाही का? तुम्हाला काय वाटतं?
-धनश्री

"आबा" टिपरे

दादरच्या शारदाश्रम सोसायटीच्या "G "विंग मधल्या दुसऱ्या माळ्यावर माझी आत्या राहायची. उन्हाळ्याच्या सुट्टीत मी तिच्याकडे राहायला जायचे. तिथे तिचा पुतण्या म्हणजे देवदत्त दादा तेव्हा काहीतरी कॉम्पुटर काम करून बिझनेस करायचा. ही साधारण १९९८-२००० ची गोष्ट.त्याकाळी आजच्या सारखे घरोघरी कॉम्प्युटर नव्हते. त्यामुळे कॉम्प्युटर वर देवदत्त दादा काय करतो ही उत्सुकता होती. तेव्हा कळलं की तो काहीतरी वेबसाईट, ऍनिमेशन असं काम करतो. अजून एक वैशिष्ट्यपूर्ण गोष्ट कळली तर ती अशी की तो दिलीप प्रभावळकर यांची वेबसाईट डिझाईन करतो. तेव्हा सुरुवातीला दिलीप प्रभावळकर कोण हे माहित नव्हतं. नंतर कळलं  दिलीप प्रभावळकर म्हणजे हसवा फसवी या नाटकात विविध भूमिका करणारे नट. दिलीप काका तेव्हा शारदाश्रम सोसायटीतच राहायचे. आणि ते माझ्या आत्याच्यासमोरच्या विंग मध्ये पहिल्या माळ्यावर राहायचे.त्यामुळे तिथे राहायला गेलं की तिच्या गॅलरीत उभं राहून दिलीप काका दिसतील का असं आम्हाला वाटायचं. ते दिसतील या आशेपायी मी कितीतरी वेळ गॅलेरीत उभी राहायचे. पण ते काही कधी दिसले नाहीत. देवदत्त दादाला सांगून त्यांना भेटायला जाणं तेव्हा थोडं odd वाटत होता. गेले तरी बोलणार काय असा प्रश्न पडायचा.
नंतर श्रीयुत गंगाधर टिपरे ही मालिका आली.त्या मालिकेपासून मी दिलीप काकांची जणू काही फॅनच झाले. ते आता माझे आबा होते. २००१ साली मला माझे सक्खे आजोबा नव्हते. फक्त आमच्या शेजारचे आबा होते. त्यामुळे टिपरे आबांमध्ये मी माझे आबा शोधात होते. प्रत्येक टिपरेचा एपिसोड बघताना मला माझे आबा दिसत होते. मी श्रीयुत गंगाधर टिपरे अजूनही YouTube वर बघते. टिपरे घरातलं हलकं- फुलकं कौटुंबिक वातावरण बघायला खूप मजा येते. तर असं एकदा ऑफिसमधून आल्यावर मी YouTube वर टिपरे बघत होते. मी शक्यतो माझी लेक बरोबर असताना YouTube वगैरे काही बघत नाही. कारण ती बघायचा हट्ट करते आणि सारखी गाणी लावायला सांगते. त्यादिवशी मात्र खूप दमायला झालं होतं आणि काहीतरी छान बघावंसं वाटत होतं. त्यामुळे मी टिपरे लावलं.लेकीला सांगितलं आबांना बघतेय. माझी लेक चक्क आवडीने टिपरे बघू लागली.१८ व्या एपिसोड मध्ये एक सीन होता ज्यामध्ये आबा मध्यरात्री उठतात . ते बघून माझी लेक म्हणाली " आबा डोकं टेका, आबा डोकं टेका" . ती टिपरे मालिकेशी  relate करू शकत होती. मग मला म्हणाली " आबा कुठे राहतात, आबांकडे जाऊया का?" मी तिला म्हणाले वैशाली मावशीच्या ( माझ्या आत्या ची मुलगी ) समोर राहतात. तेव्हा ती म्हणाली "वैशाली मावशीकडे जाऊया का ? आबांना फोन करूया का?"  मला या गोष्टीचं फार नवल आणि कौतुक वाटलं .१५ वर्षांपूर्वी मी जेव्हा १५ वर्षांची होते तेव्हा आबा मला जितके आपलेसे वाटत होते तेवढेच आज ते माझ्या अडीच वर्षाच्या लेकीला वाटले. Aaba is timeless .टिपरे या मालिकेला आणि आबांना माझा सलाम 🙏
-धनश्री

रोज माझ्या पाडसाला झोप का गं येत नाही

७ मे २०१५ या दिवशी माझ्या लेकीचा सकाळी ९:३० च्या सुमारास जन्म झाला. साधारण १०:१५ च्या दरम्याने माझ्या डॉक्टरने दूध द्यायला तिला माझ्या जवळ आणले. तेव्हा माझी डॉक्टर जे वाक्य बोलली ते माझ्या अजून लक्षात आहे. ती म्हणाली" You have to feed your baby after every 2 hrs. And you have to sleep when she sleeps. You have to wake up when she wakes up" हे वाक्य ऐकून मला जरा टेन्शन आलं, आपल्याला बाळाप्रमाणे कसं झोपायला जमणार? झोप मला अति प्रिय. याचा अर्थ मी सकाळी उशिरा उठते असं नाही. मला कॉलेजमध्ये असताना सकाळी ५ ला उठून अभ्यास करण्याची सवय होती. पण म्हणून मी रात्री १० ला झोपायचे. वर्षानुवर्ष मला साधारण १० वाजता झोपण्याची सवय. लेक जेव्हा जन्माला आली तेव्हा रात्री दर दोन तासांनी ती दुधासाठी उठायची. मग तिला दूध पाजून झोपायचे. आता मात्र गेले काही महिने चित्र बदललयं. माझी लेक बऱ्याचंदा रात्री १२- ०१ च्या मध्ये झोपते. आज १२ ला जरा पडल्यावर मला म्हणाली, "आई लाडू दे, भूक लागलीय" . चक्क तिला मध्यरात्री लाडू भरवला आणि झोप झोप करत काही मिनिटांपूर्वी झोपवलं. मी IIM मध्ये असताना सुद्धा कधी जागरण केलं नव्हतं पण आता मात्र आईच्या भूमिकेत जणू काही जागरण रोजचंच झालंय.आणि जणू काही वर्क शक्ती मला या जागरणाचे बळ देतेय, दुसऱ्यादिवशी परत ५:३०-६ ला उठण्याचं

मै ऐसा ऐसा ऐसा ही हूँ

हृतिक रोशनच्या लक्ष्य चित्रपटातील हे गाणं " मै ऐसा क्यूँ हूँ " या गाण्याचा समारोप " मै ऐसा ऐसा ऐसा ही हूँ " याने होतो. आपण जसे आहोत तसे आहोत, ते जाहीरपणे कबुल करण्यात काहीच कमीपणा नाही. 

एकदा आमच्या सोसायटीत एका मुलीचा दुसऱ्या मुलीच्या पायावर चुकून पाय पडला. जिच्यावर पाय पडला तिने विचारलं " आंधळी आहेस का ? ". ती पहिली मुलगी " हो, मी आंधळी आहे" असं म्हणाली. हे खरंतर थोडंसं खूप straightforward वाटू शकेल. प्रत्येक वेळी असं उत्तर देणं बरोबर असेल असंही नाही. पण हे उत्तर आपला ठामपणा दर्शवण्यात खूप मदत करतं.

सोशल मीडियाच्या आणि फेसबुकच्या युगात आपल्याला " conforming to crowd mentality" याचं खूप दडपण येऊ शकतं. उदा. तुमचे मित्र लग्नाच्या वाढदिवसाला फिरायला गेले आणि तुम्ही नाही गेलात तर तुम्हाला अगदी आपण हे काय करतोय असं वाटू शकतं.तुम्हाला जाण्याची गरजही वाटत नसेल पण केवळ लोक काय म्हणतील/ विचारतील याने तुम्ही त्रस्त होत असाल. त्यावरून कोणी तुम्हाला विचारलं " हे असं का करता, तुम्ही असे आहात का? " तर बऱ्याचदा आपण स्पष्टीकरण द्यायला जातो. म्हणजे जर कोणी विचारलं " काय हे, ट्रेन ने काय जातोस , एवढे पैसे कमावतोस ना. " तर अशा वेळी ट्रेन ने जाण्याचं स्पष्टीकरण देण्याच्या ऐवजी " मी गरीब आहे " असं म्हटलं तर प्रश्नच मिटला.कोणी आपल्याला गरीब म्हटल्याने आपण थोडीच गरीब होतो?
माझी लेक मला असे बरेच अनुभव देते आजकाल. मी तिला जेव्हा सांगते "अगं असं करू नकोस, लोक हसतील " , तेव्हा ती मला " लोक हसू दे " असं उत्तर देते.
मी तिला जेव्हा सांगते "तू वेडी आहेस का, वेडी मुलं असं करतात " , तेव्हा ती मला "मी वेडी आहे " असं उत्तर देते. मला जे अजून जमत नाही ते ती करून दाखवते.
त्यामुळे तुम्हाला जर कोणी विचारलं की "तू अमुक तमुक आहेस का " , तर हो " मी अमुक तमुक आहे" असं म्हणूंन बघा. चर्चा तिकडेच संपेल. कोडगेपणा असणारे तर हे नेहेमीच करतात. तुमच्यात कोडगेपणा नसेल तर योग्य वेळी हे उत्तर देता आलं पाहिजे. " मै ऐसा क्यूँ हूँ" ला "मै ऐसा ऐसा ऐसा ही हूँ" हे उत्तर देऊन बघा!
- धनश्री

फोन कधी करावा? - लेक माझी शिक्षक

माझ्या नवऱ्याने लेकीला सकाळी ८:३० च्या सुमारास फोन केला. तेव्हा ती नुक्ती आळस देऊन उठत होती. तिने माझ्या नवऱ्याला सांगितलं "बाबा, मी ब्रश लावते, तोंड धुते मग तुला फोन करते. " आणि असं झाल्यावर तिने फोन ठेवला. 
काय मस्त उत्तर होतं ते. 
कधी कधी आपल्याला कधीच फोन न करणारे लोक मुद्दामून कामाच्या वेळेला फोन करतात. बरं केला म्हणून काहीच हरकत नाही कारण फोन तर झटपट संवादासाठीच असतो. पण फोन केल्यावर ह्यांचे काहीतरी नसते प्रश्न किव्वा सल्ले असतात. मग अशा लोकांना कसं थांबवायचं आणि नाही म्हणायचं याला मला तरी संकोच वाटायचा . कधी थेटपणे उत्तर देता आलं नाही. पण आज हे मी माझ्या लेकीकडून शिकले. सरळ सांगायचं कामात आहे म्हणून:) 
- धनश्री

वक्तशीरपणा-आजचाअनुभव

आज uberPool बुक केली. माझा पहिला pickup होता. मी ऑफिसच्या खालीच थांबले होते त्यामुळे कॅब आल्यावर मी लगेच बसले. मग दुसरा pickup आला. तो समोरच्या ऑफिसमधला होता. त्या ऑफिसच्या गेटच्या आतमध्ये जाण्याची परवानगी गार्ड देत नव्हता. याचं कारण माझ्याकडे त्या ऑफिसचा पास नव्हता.तरीही तो दुसऱ्या pickup चा मनुष्य ड्रायव्हरशी वाद घालत होता गेटच्या आतमध्ये येण्याच्या मुद्द्यावरून. आणि हे सगळं होऊन सुद्धा तो मनुष्य वेळेवर खाली उतरला नव्हता. मग मी ड्रायव्हरला विचारलं " कितना टाइम लगा रहा हैं , समझ नाही आता क्या उसको शेअर कॅब किया हैं? " त्यावर मला ड्रायव्हर म्हणाला "पागल का कोई जवाब होता हैं क्या?" किती खरं होतं ते, मुर्खांच्या तोंडाशी लागून काय उपयोग?. मग तो ड्रायव्हर म्हणाला " ड्रायव्हर मतलब घर का नौकर समझ राखा हैं. कुछ भी बोलते हैं" हे सगळं होता- होता २० मिनिटं उलटली. अजून तो मनुष्य आला नाही. मग शेवटी मी ड्रायव्हर ला विचारलं की बुकिंग कॅन्सल नाही होणार का? तर त्याने प्रयत्न केला आणि शेवटी कॅन्सल केलं बुकिंग. हे सगळं करता- करता त्या माणसामुळे आमची २५ मिनिटं फुकट गेली.
वक्तशीरपणा खरं तर आपल्याला शाळेपासून शिकवला जातो. आम्हाला शाळेत असताना value education या विषयात Punctuality ( वक्तशीरपणा) ही एक value म्हणून शिकवली जायची. त्यात त्याचं महत्त्व समजावलं जायचं आणि आम्हाला त्याविषयावर माहिती आणायला सांगितली जायची.
जर कोणाला भेटायचं असेल, तर आजी म्हणायची लवकर पोच , उगीचच तुझ्यामुळे त्याला उशीर नको. त्यामुळे आपल्या वेळेइतकंच दुसऱ्याच्या वेळेला महत्त्व असतं हे आम्ही शिकलो.
आता एका सुशिक्षित नोकरदार माणसाला जर वेळेचं महत्त्व नसेल, तर त्या शिक्षणाचा काय उपयोग समजायचा?
-धनश्री

बोलण्यातली आणि वागण्यातली यू-टूर्न - आजचाअनुभव

माझा बऱ्यापैकी बोलका स्वभाव आहे. म्हणजे मी जरा ओळख झाली की भरपूर गप्पा मारू शकते. त्यामुळे ट्रेन मध्ये वगैरे माझ्या मस्त मैत्रिणी होतात. आता इथे जोपर्यंत शिक्षण, नोकरी सांगण्याचा प्रश्न येत नाही तोपर्यंत मी त्याबद्दल सांगण्याच्या फंदात पडत नाही. 

एकदा मी असच ट्रेन मध्ये गप्पा मारत होते. मग माझी ती ट्रेन मधली मैत्रीण खूप मोठेपणा मारून बोलत होती , "मी MBA केलं आहे , मी अमुक एक branded गोष्टीच वापरते , अमुक एक हॉटेलमध्येच जाते , नेहेमीच flight ने जाते . "
आता तिला काय सांगू की मी IIM मधून MBA केलंय, आणि आई एअर इंडियात नोकरी करत असल्यामुळे लहानपणापासून सातत्याने विमान प्रवास करत आलेय. तर असो. तिच्या मोठ्या गप्पा ऐकून खूप कंटाळा आला, तेव्हा मी तिला माझ्याबद्दल सांगितलं.तिचा सुरच बदलला आणि चेहरा तर बघण्यासारखा होता.
असे अनुभव मला बऱ्याचदा येतात. परिस्थिती बघून लोकांचं बोलणं आणि वागणं अगदी ३६० डिग्री यू- टूर्न घेतं. माणसाचं खरं रूप बघायचं असेल तर आपण अगदी low-profile असावं. आपल्याकडे काहीही नसताना आपल्याला मदत करणारे हेच आपले खरे हितचिंतक. बाकीचे सगळे आपल्या चांगल्या परिस्थितीचे मित्र, आपले नव्हे. आणि हा फरक आपल्याला जितका लवकर समजेल तितकं बरं.
-धनश्री

"बॅग भरशील का?" - आजचाअनुभव

" अगं माझी बॅग भरशील का?" रमेश त्याच्या बायकोला म्हणाला. 
रमेश हा आमचा शेजारी. स्वतःची प्रवासाची बॅग दुसरा कसा भरू शकतो हा मला प्रश्न पडला. 
"अगं मला बॅग भरता येत नाही गं" रमेश म्हणाला. या वाक्यावर मला हसू का रडू हेच कळत नव्हते.
बॅग भरणं म्हणजे नक्की काय? आपल्याला रोजच्या लागणाऱ्या गोष्टी- कपडे, ब्रश , इतर toiletries,औषध असतील तर काही त्या बॅगेत भरणं. एखाद्या शाळकरी मुलाला हे नाही जमणार कदाचित , पण नोकरी करणाऱ्या माणसाला ते न जमणं म्हणजे अगदी कीव करण्यासारखी गोष्ट.
आजूबाजूला बघितल्यावर लक्षात आलं कि वर्षानुवर्ष प्रवास करत असलेली लोकंसुद्धा स्वतःची बॅग स्वतः भरतातच असं नाही. प्रवासातून खूप काही शिकायला मिळतं, exposure मिळतं असं ही लोकं म्हणतात .पण तरीही बॅग भरायला येत का नाही , का ते शिकण्यासाठी क्लास लावावा लागतो तोसुद्धा प्रवास करून?
-धनश्री

प्रेमाचा उत्साह- आजचाअनुभव

आयुष्याच्या प्रवासात आपल्याला अनेक लोक काहिनाकाहीतरी शिकवून जातात. म्हणजे अगदी एखादा सफाईकामगार किती चोखपणे आपलं सफाई काम करतो हे बघण्यासारखं असतं. लोकांचं चांगलं बघून काहीतरी शिकणं ही एक वृत्ती आहे. रोजच्या छोट्या छोट्या वाटणाऱ्या गोष्टीसुद्धा खूप काही शिकवून जातात, अनुभव देऊन जातात. अनुभवासारखा शिक्षक नाही. त्यामुळे मी आजपासून जसं जमेल तसं मला काहीतरी बोध देणारे अनुभव शेयर करणार आहे. 
आजचा अनुभव:
परवा मावशीकडे गेले होते. माझी मावशी नुकतीच कॅन्सरमधून बरी होते आहे. गेल्या रविवारी तिचं अगदी असहाय्य अंग दुखत होतं. म्हणजे रात्र-रात्र झोप न लागून तिला प्रचंड अंगदुखीमुळे 2-3 दिवस उठता पण येत नव्हतं . आम्ही खूप घाबरलो होतो. पण नंतर तिचं औषध बदललं आणि २-३ दिवसांनी ती जरा बरी झाली. जेव्हा मी तिच्याकडे परवा गेले तेव्हा सुद्धा तिला थोडा अंगदुखीचा त्रास होताच. तरीही तिने मला चक्क चहा करून दिला , घरी जे सुकं खाणं होतं ते सुद्धा दिलं. केवळ प्रेमापोटी तिने मला चहा करून दिला. तोसुद्धा अगदी लगेच.मी तिला म्हणाले मी करते तर ती म्हणाली नको आत्ताच ऑफिसमधून आली आहेस, मी करते. आपण आजारी असताना सुद्धा उठून माझी विचारपूस आणि चहापान करणं हे मोठंच . या प्रेमाच्या उत्साहाला माझा सलाम!

काहे दिया परदेस

काहे दिया परदेस ह्या झी मराठी वरील मालिकेचा काल शेवटचा भाग होता. शिव- गौरी ह्यांची ही प्रेमकथा मनाला अगदी भावली. गौरी सावंत अगदी मुंबईच्या मध्यमवर्गीय घरात आणि संस्कारात वाढलेली. शिव कुमार शुक्ल हा बनारस मधून मुंबईत नोकरीसाठी आलेला मुलगा.
मालिकेतली सगळी पात्र अगदी चोख निवडलेली , त्यांचे अभिनय तर अगदी लाजवाब. शिवचं मिश्र हिंदी-मराठी, आजीचं मालवणी मिश्रित मराठी, आईचा(शुभांगी गोखले) प्रेमळ आवाज, बाबांचं थोडं चिडखोर पण प्रेमळ बोलणं हे सगळं आता ऐकायला मिळणार नाही याचं वाईट वाटतं . मुंबईत मध्ये एक 1BHK मध्ये मराठी कुटुंब कसं आनंदाने राहतं याचं प्रतीक म्हणजे काहे दिया परदेस मधील सावंत कुटुंब.
गौरी सावंतांची धाकटी मुलगी, सगळ्यांची लाडकी, आजीची बर्फी. आई( शुभांगी गोखले) थोडी मृदू स्वभावाची पण सगळ्यांना सांभाळून घेणारी. पण कधी कधी तिच्या याच स्वभावाचा फायदा घेतला जायचा. तेव्हा आजीचं तिला समजावणं , कणखरपणे परिस्थितीला सामोरे जाण्याचं बळ देणं हे बघण्यासारखं . बाबा( मोहन जोशी) आणि आजीची मजेशीर तू-तू, मै -मै, निशाचं कुचकट बोलणं आणि आजीची तिला चोख उत्तरं हे सगळं जणू काही आपल्याच घरी चालू आहे असं वाटायचं.शिवच्या अम्माला असलेला पैशाचा माज, त्याला ना जुमानता सावंत कुटुंबाचं स्वाभिमानी जगणं , शिवच्या बाबूजींची मधली भूमिका अशा वेगवेगळ्या छटा बघताना त्यात आपल्या आजूबाजूचा वास्तव दिसायचा.
मालिकेत घरांची निवड आणि रचना अगदी परिस्थितीला अनुसरून होती.जसं मुंबईतलं एक 1BHK असतं तसं सावंतांचं घर, अगदी प्रत्येक खोलीच्या रचनेत आणि मांडणीत एक सर्वसामान्य पण नीटनेटकं घर याचा प्रत्यय आला. बनारस चा भपका पण अगदी मस्त दाखवला होता. साधेपणा आणि भपका तितकाच वास्तववादी वाटत होता.
काही दिया .. मधले काही किस्से खूप आवडले, काहीतरी शिकवून गेले. गौरीची आजी जेवणाचे डबे करून द्यायची. त्यावर तिला गौरीच्या सासूबाई म्हणतात " आप तो क्या सिर्फ डिब्बे ही बनाती हैं" . त्यावर आजीचं उत्तर ऐकण्यासारखं होतं . आजी म्हणते " हे खरं आहे की मी डबे करते, पण मी माझ्या कष्टाने कमावते, त्यामुळे मला त्याचा अभिमान आहे". किती रास्त उत्तर होतं , कुठलही काम छोटं नाही.पैशाने श्रीमंत नसणारं सावंतांचा कुटुंब विचारांनी आणि संस्कारांनी समृद्ध होतं . नोकरी करून आई आजी घर सांभाळत होते. गौरी पण त्याच संस्कारात वाढलेली. जेव्हा गौरीवर नोकरी न करण्याचा दबाव येतो तेव्हा "नोकरी काय फक्त पैशासाठीच नसून आत्मसन्मानासाठी असते" हे तिचं ठाम उत्तर हे एका मध्यमवर्गीय मराठी मुलीचा आत्मविश्वास दर्शवतो.
झी मराठीवरील अनेक छान मालिका होऊन गेल्या. आभाळमाया, अवंतिका, श्रीयुत गंगाधर टिपरे, उंच माझा झोका ..... त्यात मला सर्वात आवडलेली मालिका म्हणजे श्रीयुत गंगाधर टिपरे आणि आता काहे दिया परदेस . टिपरे आवडण्याचं कारण त्याचं कथानक अगदी आपला रोजचं घरगुती आणि कलाकार त्याला साजेसे . टिपरेंमध्ये मला आवडलेले कलाकार म्हणजे आबा (दिलीप प्रभावळकर) आणि आई(शुभांगी गोखले). त्याच प्रमाणे काहे दिया परदेस मध्ये सुद्धा मला सर्वात आवडलेले कलाकार म्हणजे आजी, आई(शुभांगी गोखले) आणि शिव . शुभांगी गोखले आईच्या भूमिकेत दोन्ही मालिकेत अगदी नंबर १ होती, जणू काही ती माझीच आई वाटत होती मला. तशीच आजी आभाळमाया नंतर इतक्या वर्षांनी आजी म्हणून काहे दिया परदेस मध्ये दिसली आणि मला माझ्या आजीची आठवण झाली.
लिहिण्यासारखं अजून खूप काही आहे, मध्ये मालिकेत कधी कधी उगीचच कथानक वाढवण्यासाठी timepass होतोय असंही वाटलं . पण ते प्रत्येक मालिकेत होतंच !
तर आत्तापुरतं एवढंच ! काहे दिया परदेस - You will be missed

-धनश्री

Kindness Exists

Heavy rains predicted from 20th to 26th September." was the message doing rounds on whatsapp. "When does the weather department get its forecast right? " I thought. 
It was business as usual on 19th September morning. Suddenly it started to get cloudy around 1 pm. Around 2 pm, it started raining heavily. The rain gods had come out in full force and it had grown very dark. Friends, google maps and other social media sources indicated we should leave early. Finally at 5:30 p.m., 4 of us got into a colleague's car who offered to drop us till Kandivali East. I had to reach Malad West. The distance between the two places is around 6 to 7 kms.By the time I got down from the car, it was raining cats and dogs. No auto- rickshaw was ready to come to Malad West. Neither did I manage to get an Ola or uber. It was 7:20 p.m. already. Slightly scared of getting stuck, I didn't know what to do. Then I figured there was a bus stop nearby. I took the first bus that came. That bus took me to Malad East. Going from Malad East to west is a challenge in rains. The subway connecting East and west gets flooded.I was lucky enough to find a kind Aunty in the bus. She took me right from the bus stop to the place where autos might be available. No auto was ready to come. Aunty literally pleaded with each auto driver to drop me home as I was alone. Finally one driver obliged. Aunty made sure I was comfortable and sat in. She waved me goodbye and left. I don't know who she is, I don't know her name, her background. Neither does she know me.But she helped me. Pure human act of kindness. Helping someone with no expectations. That is the spirit. Helping me across waterlogged streets, waiting for me till I get an auto meant just so much for me. This post is dedicated to that Aunty who helped me get home lest I would be stuck somewhere till god knows when. Reaffirms my faith in kindness and humanity.
#saluteherspirit

First impression is the last impression

First impression is the last impression-या वाक्यावर माझा खूप काही विश्वास आहे असं नाही. पण लेकी बरोबरच्या दोन - तीन अनुभवांनंतर मला हेच वाटलं..

पहिला अनुभव-
लेकीला बिल्डिंगच्या खाली खेळायला घेऊन गेले होते. तिकडे मुलं बॅडमिंटन खेळत होती.
लेक: दादा काय खेळतोय?
मी: बॅडमिंटन. ( रॅकेट कडे दाखवून) याला रॅकेट म्हणतात
लेक: ( जोरात ओरडून) मच्छर मारतात याने!

आमच्या घरी मच्छर मारायला रॅकेट आहे. त्यामुळे तिला मी कितीदा समजावलं की ते आणि हे रॅकेट वेगळं आहे. पण ती समजेच ना. मग तिला एक उदाहरण देऊन समजावलं. तिच्या ओळखीतली अद्वैत नावाची दोन मुलं आहेत. तिला मी सांगितलं ते दोन अद्वैत दादा कसे वेगळे आहेत तसे हे दोन रॅकेट वेगळे आहेत. तेव्हा कुठे तिला ते पटलं.

दुसरा अनुभव

पंजाबी ड्रेस च्या साल्वारीला नाडी घालायची होती. त्यासाठी पांढरी नाडी काढली. ती बघून लेकीचे उद्गार होते " mobile charging" . कारण माझा charger सुद्धा तसाच पंधरा लांबलचक आहे.

या दोन्ही मजेशीर अनुभवानंतर मुलांच्या बाबतीत तरी "First impression is the last impression" मला पटले. 🙂

जे मिळेल त्यात आपला संसार भागवायचा ?

"जे मिळेल त्यात आपला संसार भागवायचा " / Cut your coat according to the cloth किती जुनाट आहे . आजच्या २१ व्य शतकात आयुष्य फक्त मजा करण्यासाठी असतं, नाही का? मग ती मजा परवडली नाही तर काय जीव द्यायचा? म्हणजे अगदी युरोप टूर करता नाही आला, नवीन स्मार्टफोन घेता नाही आला की आपला आयुष्य संपलंच म्हणायचं. स्ट्रेस खूप येतो, डिप्रेशन वाढलं आहे आजच्या तरुण पिढीचं. याचं कारण काय - आपण आपल्या गरजा वाढवल्याहेत. त्या पूर्ण झाल्याचं पाहिजे अशी आपली अपेक्षा आहे. आणि त्या पूर्ण नाही होणं हे तर आपल्या कल्पनाशक्तीच्या बाहेरचं आहे.

माझ्या "bucket list" मध्ये या गोष्टी करायच्या उरल्या आहेत असं हल्ली मी ऐकते गप्पात. अरेच्चा कसलं हे bucket , मला तर पाण्याचं bucket माहित आहे फक्त. तर हे आहे न पूर्ण झालेल्या इच्छांचं bucket. आपल्याला हव्या त्या गोष्टींची यादी बनवायची आणि त्याला bucketlist म्हणायचं. पाण्याच्या bucket ला एक भोक असेल तर काय, bucket गळेल आणि भरणारंच नाही. तसचं काहीसं असतं आपल्या bucket list च. एक गोष्ट / इच्छा पूर्ण झाली की दुसरी इच्छा / गरज निर्माण होते.त्यामुळे याबाबतीत जुनं ते सोनं त्याप्रमाणे "cut your coat according to cloth" बरोबर वाटतं.

आपल्या इच्छांवर ताबा ठेवणं आपल्या हातात आहे, परिस्थितीशी जुळवून आपल्या अपेक्षा ठेवणं शहाणपणाचं. परिस्थिती म्हणजे नुसती आर्थिक नव्हे तर इतर सोय, मानसिक जडणघडण यावर अवलंबून असते.आयुष्यात प्रत्येकाच्या priorities वेगळ्या असतात. त्यामुळे एकाने एक केलं, तर दुसर्याने ते करायलाच हवं असा नाही.

ही पोस्ट लिहिण्याचं एक कारण म्हणजे आजकाल कंपन्या भरपूर मार्केटिंग करून वस्तू विकतात. जनतेला सारखं काहीतरी नवीन दाखवून त्याची गरज निर्माण करायची. तर अशा मार्केटिंगला भुलून जाण्याआधी आणि त्या वस्तू घेण्याच्या/ करण्याच्या आधी आपल्याला त्यांची गरज आहे का हे प्रथम तपासावं. नंतर ती गरज भागवणं शक्य आहे का हे बघावं. ते शक्य नसेल तर वाईट वाटून घेण्याचं काही कारण नाही. प्रत्येकाला हवी ती प्रत्येक गोष्ट मिळत नाही. जो २५ किलोचं वजन वाहवून नेऊ शकतो तो ते विकत घेऊ शकत नाही, आणि जो ते विकत घेऊ शकतो तो ते वाहवून नेऊ शकत नाही.

इक घर बनाऊंगा, आॅफिस के सामने

Today is Hindi day , a day celebrated annually on 14th September in India. Hindi Divas is celebrated on 14 September because on this day in 1949, the Constituent Assembly of India had adopted Hindi written in Devanagari script as the official language of the Republic of India.[source- wiki]. I remember my mom had to give a lot of Hindi exams in office as there was a push to have official communication not only in English but also in Hindi. I studied Hindi till class 10. While in school, I gave state level Hindi exams and stood first in Mumbai in one of them too. But now I have lost touch. Been ages since I have written something in Hindi. My spoken Hindi is also Bambaiyya Hindi.Today though I wanted to write something in Hindi. Hence the following- a bit of background below!
I was thinking about the traffic situation in big cities. The situation is so pathetic that sometimes you have no idea whether you will reach office in 1 hr or 3 hrs. When I was thinking of this, I thought of altering the lyrics of Hindi song "Tere Ghar Ke saamne" (https://www.youtube.com/watch?v=26qczSkLip8) to describe the plight of an employee stuck in traffic and travelling long distances. I am sure many of you can relate!

आॅफिस के सामने
इक घर बनाऊंगा, आॅफिस के सामने
दुनिया बसाऊंगा, आॅफिस के सामने
इक घर बनाऊंगा....

घर का बनाना कोई, आसान काम नहीं
दुनिया बसाना कोई, आसान काम नहीं
रास्ते पे ट्रॅफिक हो तो, ऑफिस कभी पहुचना हैं
Ola हमारे लिये, निकलने का इशारा है
तन मन लुटाऊंगा, आॅफिस के सामने
दुनिया बसाऊंगा, आॅफिस के सामने...

कहते हैं आॅफिस जिसे, दरिया है काम का
या फिर नशा है कोई, जीवन के राग का
Production मे bug हो तो, Tester भी Fool है
सच्ची लगन जो हो तो, पर्बत भी धूल है
तारे सजाऊंगा, आॅफिस के सामने
दुनिया बसाऊंगा, आॅफिस के सामने...

ट्रॅफिक भरे हैं लेकिन, आॅफिस के रास्ते
तुम क्या करोगे देखें, उल्फत के वास्ते
ट्रॅफिक में flight छूटे, ये भी तुम्हें याद होग
ट्रॅफिक में calls लिये , ये भी तुम्हें याद होग
मैं भी कुछ बनाऊंगा (हूँ) आॅफिस के सामने (देखें)
दुनिया बसाऊंगा, आॅफिस के सामने.

Life in Facebookland

Sharing my article below on "Life in FacebookLand" which was published in IIM Bangalore alumni newsletter. It can also be viewed here : http://newsletter.iimbaa.org/alumni-story-life-in-facebook…/

Life in Facebookland!

In the year 2004, a new planet named Facebook was discovered by a guy named Mark Zuckerberg. Mark discovered this from his Harvard Dorm Room. Anybody from any corner of planet earth could be a member of Facebookland. All he/ she needed was an internet connection and an email id/ phone contact no.

So why would anyone want to co-exist both on the earth and on Facebook? Facebook allowed people from 2 corners of the earth to communicate with each other. All they needed was a Facebook post/message.

Everybody had an amazing life on Facebookland. A nice fancy wedding, a nice honeymoon, cute kids and exotic foreign holidays every year. Suddenly sadness in personal life seemed to have disappeared. I once met a friend of mine to congratulate her on her fancy wedding. She started crying inconsolably and told me she was getting divorced. This was within 6 months of marriage. No sadness status posted on Facebookland. A week later, I see happy pictures of her solo trip to Bangkok. What do I infer? In our one- on- one conversation she expressed extreme sadness, whereas in Facebookland she portrayed herself as extremely happy. Why this impression management? As I spoke to more and friends on Facebookland, I discovered a common thread. There was a compulsive need to appear happy and successful all the time on Facebookland. It seems like there is a daily competition on Facebookland to appear as happy, smart, world traveller and what not. Life realities do not have much place here. Whether you love each other or not, a cute romantic anniversary dinner pic is a must on Facebookland. The Great Wall of FacebookLand was meant to communicate with people not in your physical proximity. But now there seems a need for a birthday wish to your husband to be shared on the Great Wall of Facebookland.

Why would any rational being want to do all this? I think one reasoning for this is – right from childhood we all crave for attention. In Facebookland, our circle gives us that attention. But we also forget that our attention is getting sold to Facebookland. The more time we spend on Facebookland, the more likely we are to get influenced by it. It sort of becomes our environment and all of us get influenced heavily by our environment.

FacebookLand amplifies our feeling of FOMO (Fear of Missing Out). No matter what you are doing, someone else is holidaying in Europe, someone else is watching a movie etc etc. This makes you feel inadequate. In such times it’s worth remembering the economics concept of opportunity cost. Why you chose to do something is because in your opinion – doing that things brings the largest benefit to you. There is also an opportunity cost of foregoing the second best alternative. But since you can do only one thing at a time, you will do the best possible thing.

On the positive side, Facebookland provides for easy sharing and exchange of ideas and opinions. You can now voice and support causes on Facebookland. Though, that’s not as same as on the ground work, it still helps.

Edward Bernays, the father of modern Propoganda has said “The conscious and intelligent manipulation of the organised habits and opinions of the masses is an important element in the democratic society. Those who manipulate this unseen mechanism of society constitute an invisible government which is the true ruling power of the country.” Facebookland, in today’s world is one of our invisible government. The wisdom lies in not running away from it but being aware of the biases and influences Facebookland has on us.

“Lewis said Alice in Wonderland

Mark said life in Facebookland

Where being at the airport was a check in

Restaurant eating meant selfies clicking

Wedding meant a photoshoot thing

Photos are the new in- things

Looking good is a must have thing

Appearances matter, reality doesn’t think

Everyone’s having an awesome life me-thinks

Facebookland is meant for the happykings

Yourdost says we do counselling

Line of people to seek help mind boggling

Wheres all the happiness in Facebookland disappearing

Deep inside the heart, a sadness is lingering

Appearances matter is the new calling

To who does it matter, Why does it matter

“Public Sab Jaanti hain dost”, stop this Facebookland banter”

क्रेडिट घ्यावं का मिळवावं?

काल वाचाल तर वाचाल हा IBN lokmat चॅनेलवरचा कार्यक्रम बघितला. त्यात भाऊ तोरसेकर आणि सायली राजाध्यक्ष Sayali Rajadhyaksha या मराठी ब्लॉगर्स यांच्याशी चर्चा होती. सायली मावशीचे दोन्ही ब्लॉग्स ( अन्न हेच पूर्णब्रह्म आणि साडी आणि बरचं काही ) मी वाचते त्यामुळे त्यांचा ब्लॉगिंग विषयीचा अनुभव ऐकण्याची इच्छा होतीच.

या चर्चेत त्यांना ब्लॉगिंग ने उत्पन्न(आर्थिक धनलाभ )निर्माण होतं का हा प्रश्न विचारला होता .या प्रश्नाला सायली मावशी आणि भाऊंनी मस्त उत्तरं दिली. भाऊ म्हणाले "मी लिहितो ते माझ्या समाधानासाठी लिहितो. गरजा किमान ठेवल्यामुळे मला काही उत्पन्नाची अपेक्षा नाही. मला सांगितलेल्या १३ नियतकालिका अशा आहेत की ते माझा लेख बेधडकपणे अग्रलेख म्हणून पण छापत असतात.."

सायली मावशी म्हणाली "आपण लिहिलं आहे ते आपण लिहिलेलं आहे ते कायम राहणार आहे म्हणजे ते कुणीही जरी स्वतःच्या नावावर खपवलं, असं झालेलं आहे, होतं खूपदा कि तसेच्या तसे वर्तमानपत्रात पण येतात आणि मला त्याचे काही वाटत नाही.मला असं वाटतं की जितक्या जास्त लोकांपर्यंत ते पोचतं ......आणि एकदा तुमची शैली लोकांना कळायला लागली की ते कळतं लोकांना कुणी लिहिलेलं आहे त्यामुळे मला काही वाटत नाही. वाचक तेवढा चतुर असतो."

किती सत्य होतं त्या उत्तरात. जे आपलं आहे ते आपलं राहरणारच आणि ते कितीही दुसऱ्याने आपल्या नावावर खपवण्याचा प्रयत्न केला तरी ते आपण केले हे सत्य बदलत नाही.

माझ्या घरी पण मला असचं सांगण्यात यायचं.पण ते मला बऱ्याचदा खूप आदर्शवादी वाटायचं .MBA करूनसुद्धा मार्केटिंग मला जमत नाही. स्वतःचंच मार्केटिंग करणं कठीण वाटतं . " स्वतःचीच स्तुती करणार्याक मूर्ख म्हणतात" या आजीच्या संस्कारात मी वाढले आहे. आपण काहीतरी फार मोठं करतो आहोत / केले आहे असं मला काही वाटत नाही. त्यामुळे ते बढवुन चढवून सांगताच येत नाही.बऱ्याचदा असं होतं आपण काम करतो पण त्याचं श्रेय/ क्रेडिट घ्यायला कोणीतरी दुसरं तयार असतं. त्यामुळे मग चिडचिड होते. असं वाटतं की आपण हे सगळे करून काय फायदा. त्यावेळेला मला माझी आई , आत्या नेहेमी सांगायचे, आपण काम अगदी चोख करायला पाहिजे. लोकांना बरोबर कळतं कोण कसं आहे ते. फक्त कोण बोलून दाखवत नाहीत .त्यामुळेच कदाचित शांत बसून काम करणाऱ्याला खूप काम दिलं जातं आणि कितीही बडेजाव मारणारा बिनकामाचा मनुष्य नुसता मोठ्या मोठ्या गप्पाच मारत राहतो.आई म्हणते जरी लोकांना कळलं नाही तरी आपण आपल्या समाधानासाठी आपलं कर्तव्य अगदी चोख करावं.

काहीही काम न करता त्याचं श्रेय मिळवण्याची अपेक्षा बाळगणारे खूप असतात.म्हणजे आपण स्वयंपाक करायचा कोणीतरी दुसऱ्याने पुढेपुढे करून तो वाढायचा. किव्वा आपण सगळी मीटिंगची तयारी करायची पण मीटिंगमध्ये दुसऱ्यानेच ते केल्याचा आभास आणायचा. अशी एक ना अनेक उदाहरणं देतां येतील.

आपल्या कामाचं दुसऱ्याने श्रेय घेणं आधी खूप त्रासदायक वाटायचं. अजूनंही वाटतंच, फक्त आता जाणीवपूर्वकपणे त्याचे त्रास नाही होऊ द्यायचा असं ठरवलंय. त्यामुळे काल जेव्हा सायली मावशींकडून आपल्या घरातल्यासारखेच विचार ऐकले तेव्हा बरं वाटलं.तेव्हा अजूनच पटलं कुणीही कोणाचं क्रेडिट घेऊ शकत नाही. ज्याने जे मिळवलेलं असतं ते त्याचंच असतं, हे एक सत्य आहे.

बाकी चर्चा छानच झाली. पण मला हा एक मुद्दा सर्वात जास्त भावला आणि त्याबद्दल लिहावंसं वाटलं.

-धनश्री